شنبه شب گذشته (۱۱ اسفند ۱۳۹۷) و تنها چند ساعت بعد از خبر برکناری مـعاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست – منتقد جدی طرح انتقال آب خزر – خبر دیگری در ارتباط با طرح انتقال آب خزر به سمنان در خبرگزاری ها منتشر شد.
براساس این خبر، «نمایندگان مجلس با رأی ۸۰ درصدی، با انتقال آب خزر به سمنان موافقت کردهاند.» منبع اولیه اعلام این خبر، احمد همتی نماینده مردم سمنان، مهدی شهر و سرخه است که در گفتوگو با خبرگزاری فارس از تصویب این طرح خبر داده است. اما آنچه نمایندگان تصویب کردهاند، تنها پیوست بودجه است با وجود این، نماینده سمنان ترجیح داد آن را اینگونه رسانه ای کند.
حالا نگرانی ها از اجرای طرحی که علاوه بر اتلاف بیت المال، فاجعه زیست محیطی برای خزر پدید میآورد، با رأی نمایندگان مجلس قوت گرفته است. نکته در خور تامل اینکه در واقع همان نمایندگانی که در دی ماه سال ۹۵ با حذف بند ح از ماده ۴۵ یکی از مواد الحاقی کمیسیون تلفیق به حذف طرح انتقال آب خزر رای دادند و تحسین کارشناسان و دوستداران محیط زیست را برانگیختند، در روزهای پایانی سال ۹۷، با تعیین اعتبار این طرح موافقت کردند. اکنون تنها امیدواری برای جلوگیری از بروز فاجعه زیستمحیطی در خزر، عدم تخصیص اعتبار برای این طرح است.
علی محمد شاعری، نماینده شرق مازندران در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون کشاورزی در گفتوگو با همشهری با تاکید بر اینکه مردم شمال اجازه انتقال آب خزر را نمیدهند، در خصوص این رأی ۸۰ درصدی میگوید: «این رأی به ماده واحده لایحه سال ۹۸ و ۲۲ تبصره آن است نه به انتقال آب خزر. در خصوص انتقال، دولت ردیفی در پیوست بودجه آورده و این ردیف هم مثل صدها ردیف دیگر در پیوست بودجه، همزمان با تصویب ماده واحده ها و
تبصره هایش به تصویب میرسد. اما ۸۰ درصد رای به معنای تأیید یا تصویب انتقال آب خزر نیست.»
هادی کیادلیری، دانش آموخته دکتری جنگل و رئیس انجمن علمی جنگلبانی نیز درخصوص تصویب ردیف اعتباری این طرح به همشهری گفت: «باید پرسید آیا این طرح در چارچوب توسعه پایدار است؟ اگر قرار است بر اساس آمایش سرزمینی عمل کنیم آیا باید اینگونه عمل شود ؟» او با تأکید بر اینکه باید به اثرات بلندمدت یک طرح فکر کرد، گفت: «اگر چند سال آینده تصمیم گرفته شود رژیم حقوقی خزر تغییر کنند و به کشورهای خزر اجازه برداشت آب از آن را ندهند، جمعیت و تولیداتی که به این آب وابسته شدهاند دچار بحران میشوند، در این صورت چه اصل پایداری رعایت شده است؟! با همین اعتبارات میتوان الگوی مصرف را اصلاح کرد. آیا کار به جایی رسیده که به سراغ آخرین گزینه رفتهاند؟!»
کیادلیری با اشاره به اینکه جنگل های هیرکانی در مراحل ثبت جهانی قرار دارد و چنین اقداماتی به آن صدمه خواهد زد، افزود: «در طرح انتقال آب خزر، ۵۰ کیلومتر از جنگل های معتدله و ۱۳ کیلومتر از جنگلهای ارس از بین خواهد رفت و مطمئنا این درختان قطع میشود.
۲ سال قبل در جلسه ارزیابی این طرح، پرداخت هزینه از بین رفتن هر درخت عنوان شد. همان زمان نیز محیط زیست با این موضوع مخالفت کرد.» او تاکید کرد: «با تکه تکه شدن جنگل و قطع ارتباط اکوسیستمی، اثرات سخت شرایط تغییر اقلیم روی جنگل بیشتر میشود. این دخالت ها توانایی تنظیم درختان و گونه های گیاهی را از بین میبرد.
هماکنون در شمال کشور نیز خشکسالی داریم. نمیدانم چرا فکر میکنند این خشکسالی مختص فلات مرکزی است، در شمال کشور یخچال های باستانی از بین رفته و ۱۳۰ رود دائمی به فصلی تبدیل شده و چشمه ها قبل از موعد مقرر از بین میروند. اکثر جنگل های شمال زودتر از موعد برگ هایشان قهوهای و خشک میشود.»
این استاد دانشگاه با انتقاد از اینکه در پروژه های ملی و محیطزیستی، افراد و مسئولان بر اساس دریافت های شخصی و میزان درک شخصی شان از محیط زیست نظر میدهند و نه بر اساس نظرات کارشناسان، افزود:«سازمان جنگل ها در حالت منفعل قرار دارد، نظر این سازمان در خصوص این طرح را ندیدهام. بهتر است حتی اگر با اجرای آن موافقت دارد آن را اعلام کند تا دیگران نیز خیالشان آسوده شود که خطری در پیش نیست.»
علی محمد شاعری، عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس که از جمله مخالفان انتقال آب خزر به سمنان است، به همشهری گفت: « به نظرم این مسئله بیشتر مصرف سیاسی و انتخاباتی دارد و به هیچ عنوان امکان اجرای این پروژه وجود ندارد. مردم شمال کشور هرگز اجازه اجرای این پروژه را نخواهند داد. از طرفی این پروژه کارشناسی شده نیست و ضد محیط زیست است.»
به گفته او، آنچه در پی اجرای این طرح رخ خواهد داد از بین رفتن آبزیان خزر، به خطر افتادن معیشت هزاران صیاد، خشک شدن تالاب های متصل به خزر، ازبین رفتن تاسیسات ایجاد شده بندری، دریایی، نیروگاهی، صنعتی و تولیدی متصل به خزر، ایجاد کانون جدید ریزگرد در شمال کشور، غیرقابل زیست شدن استان های شمالی، از بین رفتن جنگل های هیرکانی، تهدید حیات وحش و … است. شاعری تأکید کرد: «درصورت اجرا شدن این طرح همان فاجعه رخ داده در هامون، ارومیه، هور العظیم، شادگان و … که درگذشته و به دلیل تصمیمات غیرکارشناسی رخ داد، در خزر نیز رخ خواهد داد.»