آبخیزداری چیست؟

دانلود مستقیم ویدئو

شرح ویدئو

طبیعت گرم و خشک ایران، کاهش بارندگی ها و عوامل انسانی همگی باعث شده اند کم آبی اهمیت بیشتری پیدا کند. از طرفی، تغییرات آب و هوایی و افزایش دما باعث شده ذخایر آبی که به صورت برف بر روی قله ها ایجاد می شده اند، کاهش یافته و به جای آن باران ببارد.

این بارندگی گاهی باعث ایجاد سیلاب می شود. سیلاب علاوه بر خطرات و خسارت های جانی و مالی، حجم زیادی از خاک حاصلخیز را از بین می برد.

لازم است بدانید که فرسایش خاک در بالادست سدها باعث می شود، سالیانه حدود ۲۵۰ میلیون متر مکعب خاک به شکل رسوب به پشت سدهای کشور وارد شود. در حالیکه قرن ها طول می کشد تا یک سانتی متر خاک تولید شود.

تغییرات اقلیمی، کم آبی، خشکسالی، تبخیر آب های سطحی، سیلاب، از بین رفتن خاک حاصلخیز و خسارت های جانبی را میتوان با آبخیزداری مهار کرد.

حوزه آبخیز

حوزه آبخیز به قسمتی از سرزمین گفته می شود که با توجه به شیب و شکل زمین، آب حاصل از بارش ها به پایین ترین مکان موجود در آن پهنه جریان پیدا کند.

تکنیک های عملیاتی آبخیزداری

مدیریت منابع آب و خاک در حوزه آبخیز کاری است که علم آبخیزداری انجام می دهد. از تکنیک های عملیاتی آبخیزداری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• بیولوژیکی، مثل بذرکاری و نهال کاری
• مکانیکی، مثل احداث بندهای رسوب گیر گابیونی و سنگی ملاتی
• بیومکانیکی، مثل تراس بندی
• اقدامات مدیریتی، مثل حفاظت و مدیریت چرا

نتایج مثبت عملیات آبخیزداری در کشور

مطالعات نتایج مثبتی از عملیات آبخیزداری در هر سال را نشان داده است:

افزایش نفوذ آب به زمین، ۵۳۰ مترمکعب در هر هکتار مناطق کوهستانی و ۱۰۰۰ مترمکعب در هر هکتار در دشت ها و آبخوان ها

افزایش تولید علوفه، حدود ۱۲۰ کیلوگرم در هر هکتار

و کاهش فرسایش خاک، حدود ۹ تن در هر هکتار

عملکرد مثبت و نتایج درخشان آبخیزداری باعث شد تا با مطالبه مردم و مسئولین اجرای عملیات آبخیزداری در هشت میلیون هکتار از حوزه های آبخیز در سال ۹۷ آغاز شود و حتی خیرین هم برای کمک به آبادانی روستاها به آبخیزداری توجه ویژه ای داشته باشند.

برای توسعه آبخیزداری هنوز راه زیادی باقی مانده که نیازمند مشارکت همه ماست.